Op donderdag 31 maart is in Hotel Bastion in Veenendaal een congres getiteld ‘Armoede en Schulden: Taboe Doorbreken’. Sprekers zijn (onder voorbehoud) onder anderen huisarts Jan Galesloot, Marleen van der Kolk, programmamanager bij Stichting Zwerfjongeren Nederland en Roeland van Geuns, lector Armoede-interventies aan de Hogeschool van Amsterdam.

Bezoekers van het congres kunnen onder meer leren hoe je de vicieuze cirkel van schaamte en schulden doorbreekt, hoe je in gesprek kunt komen over schulden, wat wel en niet werkt bij de bestrijding van armoede, hoe je een ervaringsdeskundige inzet bij de aanpak van het probleem en wat het effect van armoede op de gezondheid is. Het congres is bedoeld voor iedereen die zich beroepshalve of als vrijwilliger bezighoudt met hulp aan mensen met financiële problemen. Achterliggende gedachte is dat als zij beter begrijpen wat armoede is, hoe het ontstaat en wat het met mensen doet, ook beter in staat zijn deze mensen te helpen. Meer informatie over het congres, de sprekers, (vroegboek)tarieven en accreditatie is te vinden op www.​zorgwelzijn.​nl/​congressen

Twee derde van de sociaalwerkorganisaties verwacht dat de complexiteit van sociale vraagstukken zal toenemen; grote organisaties voorzien dat het vaakst. Een ruime meerderheid van de respondenten ziet de omvang van sociale vraagstukken toenemen. Ook verwacht een ruime meerderheid dat de financiële middelen er niet op vooruit zullen gaan. Als belangrijkste oorzaak hiervoor noemen ze bezuinigingen door gemeenten en daarnaast het stopzetten van subsidies en het inbesteden van sociaal werk door gemeentes. Maar een handvol organisaties verwacht meer te kunnen gaan besteden.

Een derde van de organisaties – vooral middelgrote – verwacht in de nabije toekomst meer personeel nodig te hebben; maar een paar denken met minder personeel toe te kunnen. ‘We constateren met enige zorg dat bijna de helft van de sociaalwerkorganisaties voorziet met evenveel of minder financiële middelen juist meer personeel te moeten inzetten,’ aldus Monique van Gerwen, secretaris bij SWw!.’De helft van deze groep wil dit oplossen met betaalde krachten en aanvullende financiële middelen. Een derde denkt aan het inzetten van meer vrijwilligers en ook een derde aan het verhogen van de efficiëntie.’

Op de vraag welke competenties sociaal werkers de komende tijd meer nodig zullen hebben, kwam een top-5 die, aldus Van Gerwen, ‘goed in verband te brengen is met de verwachte toename in omvang en complexiteit van sociale vraagstukken.’ Creativiteit en improvisatievermogen, zelfstandigheid, flexibiliteit, de capaciteit (ook digitaal) relaties op te bouwen en kunnen omgaan met complexe en meervoudige problematiek ‘zijn bovendien competenties die het rendement van sociaal werk kunnen vergroten’. Dat rendement krijgt volgens Van Gerwen steeds meer aandacht. Voor een ruime meerderheid van de organisaties is het, op eigen initiatief of op verzoek van de gemeente, een belangrijk aandachtspunt. Iets minder dan de helft van die organisaties heeft hier een kwalitatieve of kwantitatieve aanpak voor, in de vorm van gesprekken of metingen. ‘Uit een recente studie van SEOR (een onafhankelijk onderzoeksbureau gelieerd aan de Erasmus Universiteit Rotterdam – red.) en SWw blijkt dat het rendement van sociaal werk 1.6 is. Dus elke euro die sociaal werk kost, levert 160 procent aan baten op. We starten daarom binnenkort met vervolgonderzoek, samen met meerdere sociaalwerkorganisaties.’ (Bron: www.​sociaalwerk-werkt.​nl)

Sociaal werkers en hun organisaties kiezen elk jaar een ambassadeur voor het vak: de Sociaal Werker van het Jaar. De verkiezing van dit jaar is inmiddels in volle gang. De verkiezing kent drie onderdelen: voordracht, stemmen op de genomineerden en bekendmaking van de winnaar. Iedereen kan nog tot en met 13 februari (!) sociaal werkers voordragen voor de eervolle titel. Het moet daarbij gaan om iemand die verbindend werkt en die een eigen visie op het vak met trots kan uitdragen. De jury – met vertegenwoordigers uit vakbonden, werkgeversorganisaties, sociaalwerkorganisaties, opleiders en sociaal werkers – nomineert drie kandidaten uit alle voordrachten. Sociaal Werk werkt! informeert het publiek over de genomineerden, onder meer door middel van filmpjes op de website. Van 5 april tot 11 mei 2022 kan iedereen online een stem uitbrengen op zijn/haar favoriete sociaal werker. De genomineerden presenteren zich vervolgens op het Jaarcongres Sociaal Werk, op 18 mei. De winnaar wordt aan het einde van de dag bekendgemaakt. Bij de beslissing wie dat gaat worden, telt de stem van de jury voor de helft mee en bepalen online stemmers en bezoekers van het congres de andere helft. Nanneke Jager is Sociaal Werker van het Jaar 2021. Zij richt zich als buurtwerker op participatie en activering en kreeg de titel vanwege haar grote betrokkenheid, haar talent ontmoetingen teweeg te brengen en talenten bij anderen aan te boren. Zij zal als ambassadeur van het sociaal werk blijven optreden tot haar opvolger gekozen is. (bron: www.​sociaalwerk-werkt.​nl)

Sociaal Werk Nederland kijkt met gemengde gevoelens naar het regeerakkoord Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst. Op een aantal punten belooft het akkoord concrete verbeteringen in het leven van mensen: gratis kinderopvang, betere rechtsbescherming, preventie van armoede en schulden, en meer maatwerk in de uitvoering van overheidsbeleid. Uit het akkoord spreekt ook oog voor de sociale component van een aantal grote maatschappelijke vraagstukken: zo erkent het de sociale kant van de energietransitie, de belangrijke rol van jeugdwerk bij de preventie van criminaliteit en het belang van een brede wijkaanpak. Maar er zijn ook zorgen, met name over de positie van gemeenten. Voor een adequate uitvoering van sociaal werk is het essentieel dat gemeenten voldoende toegerust zijn, ook financieel. Veel van de voorgenomen verbeteringen moeten op gemeenteniveau worden gaan uitgevoerd, maar er gaan geen extra middelen naar het gemeentefonds. Ook wordt er alweer bezuinigd op de jeugdzorg. De regeringspartijen stellen in het akkoord dat zij willen samenwerken met lokale overheden, sociale partners en uitvoeringsorganisaties, maar over hoe ‘omzien naar elkaar’ op gemeentelijk niveau concreet zal worden aangepakt, bestaat nog veel onduidelijkheid. Sociaal Werk Nederland is van plan daarover op landelijk niveau met de nieuwe bewindspersonen in gesprek te gaan en daarmee bij te dragen aan passend beleid en een goede uitvoering.[Bron: Thomas van Oosterom, www.​sociaalwerkneder​land.​nl)

Ouderen wonen tegenwoordig tot op hoge leeftijd zelfstandig en zijn soms extra kwetsbaar door bijvoorbeeld ziekte en een grotere hulpbehoevendheid. Naarmate zelfstandig leven moeilijker wordt, groeit hun afhankelijkheid van de goede zorgen van familie, vrienden en kennissen. Het risico op mishandeling neemt door deze afhankelijkheid ook toe. Eén op de twintig thuiswonende ouderen van 65 jaar en ouder krijgt ooit te maken met mishandeling, zo wees een onderzoek uit 2018 van regioplan uit. De meest gerapporteerde zijn financieel misbruik en psychische mishandeling. Uit landelijke gegevens van Veilig Thuis blijkt dat er, ten opzichte van vorige jaren, een stijgende trend is in het aantal meldingen. Ouderenmishandeling komt zowel in zorginstellingen voor als achter de eigen voordeur. Hoewel er vaker gemeld wordt, is de problematiek deels verborgen. De slachtoffers zwijgen erover en de omgeving merkt het niet op of herkent het niet als zodanig. Het is belangrijk dat sociaal werkers weten op welke signalen ze moeten letten en wat ze moeten doen bij (vermoedens van) mishandeling. Hoe gaan ze het gesprek aan en welke stappen zijn nodig voor het bereiken van duurzame veiligheid? Movisie heeft onder dit onderwerp een informatieve brochure gemaakt, met aandacht voor signalen, aanpak en voorkomen van ouderenmishandeling. Ouderenmishandeling – veilig en beschermd ouder worden. Een handreiking voor sociaal professionals is gratis te downloaden vanaf de website van Movisie.(bron: www.​movisie.​nl)