Er gaat bij de getroffene vaak een periode van ernstig psychisch lijden aan vooraf. Suïcide heeft ook grote invloed op de omgeving: familie, vrienden, huisarts, hulpverleners, collega’s. Nog altijd bestaan er hardnekkige misverstanden over. Een oorzaak daarvan is dat er een taboe heerst rond suïcidale gedachten. Een taboe dat zich kan voortzetten tot achter de voordeur en tot in de spreekkamers waar professionals mensen hulp bieden. De neiging terug te deinzen is vaak groot, zo betogen Marjoleine Vosselman en Paul van Hoek in dit themanummer. Toch is er inmiddels veel kennis over suïcidepreventie. Zo weten we dat de volkswijsheid ‘wie het zegt, het niet doet’ niet klopt. Net zomin als de aanname dat praten over suïcidale gedachten ‘mensen maar op ideeën brengt’ en dat je dat daarom maar beter kan laten. Er is dus waardevolle kennis te delen, onder meer verwerkt in handreikingen voor professionals, zoals Barbara Stringel en collega’s die in hun artikel uiteenzetten. Als redactie kom je bij dit thema onherroepelijk voor heikele keuzes te staan. Dat begint al met de vraag welk woord je gebruikt: ‘suïcide’, ‘zelfdoding’, ‘zelfmoord’? Else de Jonge vroeg het aan medewerkers van Stichting 113 Zelfmoordpreventie. Zij zitten, samen met collega’s dag en nacht klaar om mensen met zelfdodingsgedachten te woord te staan. En hoe zit het met de zorg aan nabestaanden? Of met die aan professionals dier ermee te maken krijgen? Belangrijke onderwerpen, maar we kozen ervoor ons vooral te richten op risicofactoren en preventie van suïcide. Een andere vraag was: gaan we bijzondere aandacht schenken aan specifieke groepen? Aanleiding ruimschoots plaats te maken voor suïcidaal gedrag onder jongeren is onder meer de sterke toename in 2021 van zelfdoding onder jongvolwassenen. Ten slotte drong zich een meer principiële vraag op: waarom focussen op suïcidepreventie in een samenleving die autonomie en zelfbeschikking hoog in het vaandel heeft? Moraliseren we het onderwerp dan niet bij voorbaat? Het is echter zeer de vraag of er bij suïcidaliteit sprake is van een keuze. Ook dat wordt glashelder in dit nummer. Mensen met suïcidale gedachten willen vaak niet dood, maar bovenal van hun pijn en ellendige situatie af. Daar zit hoop, maar er zijn andere mensen nodig om hen uit de suïcidetunnel te halen. Suïcide en preventie zijn dus allesbehalve een persoonlijke zaak. Ze gaan ons allemaal aan.