Vakblad Sociaal Werk nr. 3, 2022

    De moed om te luisteren| Interview met Vroon Bouter| Jongeren en suïcidaliteit| Werken bij 113| Durkheim over suïcide| Handreikingen voor professionals| Risicofactoren

    75 jaar beroepsvereniging van sociaal werkers

    Dit jaar bestaat de BPSW, inclusief de voorgangers, 75 jaar. Zo lang zoeken sociaal werkers elkaar al op om aan de ontwikkeling en positionering van hun beroep te werken.

    Suïcide gaat ons allemaal aan

    Voor dit nummer ter perse ging, maakten we het interview met Vroon Bouter, verderop in dit nummer, via LinkedIn al publiek. Vier dagen later was het document 7000 keer geopend. Zeker nu gebleken is dat tijdens de laatste lockdown één op de vijf jongeren wel eens suïcidale gedachten had, krijgt het onderwerp suïcide en preventie meer maatschappelijke aandacht. Gelukkig. Suïcide heeft impact.

    Kijken en luisteren

    Over suïcide en preventie zijn de afgelopen jaren diverse podcasts en televisieprogramma's gemaakt. Een keuze uit het aanbod:

    Professionele pijn

    Het is lang geleden dat ik voor het eerst werd geconfronteerd met suïcide bij jongeren.

    ‘Respecteer ik de grens die mijn cliënt stelt?’

    Mevrouw M. heeft zich bij het maatschappelijk werk gemeld omdat zij weg wil bij haar partner. Ze is begin dertig en al bijna haar hele volwassen leven heeft zij een relatie met meneer, ze wonen samen. Mevrouw heeft enige tijd geleden aan meneer kenbaar gemaakt de relatie te willen beëindigen, waarop meneer heeft aangegeven daar niets van te willen weten, hij wil de relatie voortzetten.

    ‘Ik noem het met liefde “humeurkanker”.’

    De achttienjarige Vroon Bouter was vijftien toen ze een dosis pillen nam die haar fataal had kunnen worden. Recent verscheen haar boek Humeurkanker - Over de spoken in mijn hoofd. Daarin vraagt ze aandacht voor psychische problemen van jongeren en het taboe op suïcidale gedachten. Een gesprek over boosheid, zelfdoding, het belang van je verhaal delen, lockdowns, veerkracht en een menswaardiger ggz.

    Signaleren, aanpakken en daarmee erger voorkomen

    Suïcide is op dit moment de meest voorkomende doodsoorzaak onder jongeren. Wat zijn de belangrijkste risicofactoren daarbij? De auteurs brachten het in kaart aan de hand van een 'psychosociale autopsie': een onderzoek waarvoor ze ouders, vrienden, leerkrachten en hulpverleners van de overleden jongeren interviewden. Hieronder een samenvatting van hun bevindingen.

    Stichting 113 Zelfmoordpreventie. Licht en lucht in de tunnel brengen

    Bij Stichting 113 Zelfmoordpreventie zitten dag en nacht tientallen medewerkers klaar om mensen met zelfdodingsgedachten te woord te staan. Een gesprek met vrijwilliger Frank Teunissen en klinisch psycholoog/manager Maryke Wolters-Geerdink. 'Wij zijn niet tegen de dood, maar wel als die uit eenzaamheid of radeloosheid voortkomt.'

    Een sociologisch perspectief op suïcide, volgens Durkheim

    Émile Durkheim werd meer dan een eeuw geleden beroemd met Le Suïcide, études de sociologie, een baanbrekende studie naar zelfdoding. Marc Hoijtink stelt de vraag hoe relevant dat werk nog is. 'Een begrip als "sociale inbedding" sluit naadloos bij Durkheims theorieën aan.'

    In de frontlinie. Ambulante werkers en suïcidale patiënten

    Ook ambulante professionals komen in hun werk mensen tegen met suïcidaal gedrag. Barbara Stringer, Berno van Meijel & Bauke Koekkoek geven hen handreikingen voor de omgang daarmee.

    Boeken

    Hoe breng je iemand met suïcidale gedachten op een ander spoor en waarom zou je dat doen in een samenleving die zelfbeschikking en autonomie hoog in het vaandel heeft?

    Een wijziging in de Transgenderwet

    Binnenkort praat de Tweede Kamer over een voorgestelde wijziging in de Transgenderwet. Doel van die wijziging is om het voor mensen gemakkelijker te maken de geslachtsaanduiding te veranderen waarmee zij geregistreerd staan in de Basisregistratie Personen (BRP). In deze editie van Wetten en Regels gaan we in op drie vragen: Wat behelst de wijziging van deze wet? Wat is de mening van het College voor de Rechten van de Mens over de voorgestelde wijziging? En hoe kunnen professionals mensen met transgender gevoelens ondersteunen?

    Suïcidepreventie voor sociaal werk. De moed om te luisteren.

    Luisteren is 'core business' voor sociaal werkers, maar bij iemand met een doodswens is de neiging terug te deinzen vaak groot. Een drievoudige professionaliseringsslag kan daar verandering in brengen, betogen Paul van Hoek en Marjoleine Vosselman.